OLSZTYN k. Częstochowy - kościół p.w. św. Jana Chrzciciela

Obecny kościół pochodzi z 1772 - 26 r. Późnobarokowy, ufundowany jako drugi lub trzeci z kolei przez starostę olsztyńskiego Jerzego Dominika Lubomirskiego i budowany przez przez ks. Albina Łęczyńskiego. W znacznej części wzniesiono go z rozebranych murów zamkowych i wyposażony z funduszów starosty Wojciecha Męcińskiego. Konsekrowany 9 listopada 1729 r. przez biskupa inflanckiego Augustyna Wessla. Kościół odnowiono w 1836 r., restaurowany w 1907 r.  Staraniem ks.Józefa Michałowskiego m.in. pokryto blachą dach plebanii, a jego następca ks. Edward Dujak w l. 1956-58 odnowił ołtarze i ambonę, wymalował wnętrze kościoła, sprawił 40 dębowych ławek i 2 konfesjonały. Później m.in. otynkowano kościół z zewnątrz, pokryto wieżę i sygnaturkę blachą miedzianą. Proboszcz ks. Ryszard Grzesik położył nowy tynk, przeprowadził remont organów, zakupił nowy dzwon i wyremontował plebanię.

Parafia olsztyńska powstała 26 lutego 1552 r. z wydzielenia jej z parafii mstowskiej. Parafię erygował arcybiskup gnieźnieński Michał Dzierzgowski jednak jeszcze długo po jej utworzeniu proboszczami byli Kanonicy Regularni Laterańscy ze Mstowa. Pierwotny kościół drewniany, zbudowany prawdopodobnie przez zakonników z Mstowa, może jeszcze przed powstaniem parafii spłonął w wielkim pożarze miasta 1 września 1719 r.  [za serwisem Archidiecezji Częstochowskiej, ale wg J. Zinkowa istniały tu wcześniejsze dwa drewniane kościoły pochodzące z 1529 i z 1600 r. - przyp. autora] 

Budowla jest jednonawowa, wybudowana na planie krzyża, którego ramiona tworzą prostokątne kaplice. 

Posiada barokowe wnętrza. Przepiękne prezbiterium zwrócone jest w kierunku południowo-wschodnim. 
W podziemiach kościoła zwłoki: zakonnika, kobiety i konfederata barskiego w mundurze, wszystkie w naturalny sposób zmumifikowane. 

Mur kościelny z XVIII w. restaurowany w 1907 w. z kapliczką z obrazem św. Barbary z początku XVIII w. W obrębie murów znajduje się nagrobek Józefa Piotrowskiego z kamienną figurą św. Józefa. 

Obok kościoła stoi murowany budynek plebanii z pocz. XX w.

Koło kościoła i plebani pomniki przyrody - grupa 14 lip w wieku od 170 do 270 lat otaczające kościół (nr 40/191 - 1994) oraz grupa 2 drzew w sadzie plebanii (nr 40/192 - 1994)

Zobacz także