ŻURAW - kościół św. Bartłomieja

Parafia w Żurawiu powstała w 1373 r. ale murowany kościół p.w. św. Bartłomieja wg miejscowej tradycji został ufundowany w 1440 r. przez wojewodę kaliskiego Jana Zarembę, właściciela wsi. W 1470 r. kściół był wzmiankowany jako budowla murowana. Po 1560 r. jeden z kolejnych właścicieli wsi - Jan Firej, lub jeszcze wcześniej Seweryn Boner - oddał ten kościół podobnie jak inne kościoły należące do swoich dóbr w ręce innowierców. Dopiero po śmierci Firleja na pocz. XVII w. kościół został przywrócony katolikom. Przed 1769 r. kościół doczekał się odnowienia wnętrz. W l. 1885-86 został przebudowany, w 1893 r. rozbudowany poprzez wydłużenie nawy i dostawienie od zachodu wieży [wg Mirosława Zwolińskiego rozbudowa i budowa wieży miała miejsce w l. 1885-86 czemu zaprzeczają dane Ośrodka Dokumentacji Zabytków - przyp. autora].  W l. 1932-33 dobudowano do nawy kaplicę [wg Zwolińskiego dwie kaplice powstały w l. 1952-55 natomiast wg Ośrodka Dokumentacji Zabytków kaplica powstała w l. 1932-33 - przyp. autora].

Budynek kościoła był w przeszłości wielokrotnie niszczony przez pożary i ponownie odbudowywany oraz rozbudowywany, czego konsekwencją jest zatarcie jego pierwotnych cech stylowych.

Nieco węższe prezbiterium zwrócone na wschód posiada sklepienie kolebkowe.

We wnętrzu kościoła znajdują się m. in. zabytkowe ołtarze w stylu manierystycznym, barokowym i neogotyckim. Na szczególna uwagę zasługuje manierystyczny ołtarz główny wykonany w l. 1620-30 i przerobiony w XIX w. Ujęty on jest w pary kolumn z posągami trzech biskupów i papieża oraz postaci aniołów. Tabernakulum i tron eucharystyczny - neobarokowe zapewne z końca XIX w.
Dwa ołtarze boczne o cechach neogotyckich i barokowych z XIX w. ozdobione czterema posążkami ewangelistów.
Neobarokowa ambona wykonana zapewne po 1886 r.
Ławki posiadają cechy pseudoklasycystyczne z k. XIX w. 
Chrzcielnica przyścienna z czarnego marmuru dębnickiego, barokowa z XVIII w.

Wokół kościoła w obrębie murów dawnego cmentarza rośnie kilka drzew, z których lipa o obwodzie pnia 375 cm i wysokości ok. 25 metrów oraz wiąz o obwodzie 485 cm i wysokości ok. 28 metrów objęte zostały ochroną pomnikową

Zobacz także