Wiek XI
XI w. - prawnuk Bolesława Chrobrego - Bolesław Śmiały - aby być bliżej Rusi (władca ten zajął się odzyskiwaniem grodów czerwieńskich jako dawnych grodów lechickich) przeniósł siedzibę monarszą z Gniezna do Krakowa. Budowa rotundy św. Michała na Skałce i kościółka św. Benedykta pod obecnym kopcem Krakusa w Krakowie.
od XI w. - rozpowszechnia się pieniądz krajowy jako środek wymiany, wybijany m.in. w polskiej mennicy książęcej w Krakowie, gdzie bito srebrne denary.
XI-XII w. - ponowne zasiedlenie grodu "Osiedle Wały" w Złotym Potoku. Kraków był głównym ośrodkiem prowincji małopolskiej i jednym z głównych grodów w kraju. Na czele grodów stali wyznaczani przez księcia urzędnicy-komesowie, zwani później kasztelanami.
1034-58 - w latach panowania Kazimierza Odnowiciela Kraków stał się stolicą Polski
1037-38 - podczas antyfeudalnego powstania ludowego władza możnych utrzymywała się tylko w nielicznych grodach m.in. w Krakowie
1050 - pierwsza wzmianka o wsi Bibice położonej koło Krakowa. Przez kilka wieków należała ona do klasztoru Norbertanek w Zwierzyńcu koło Krakowa.
2 połowa XI w. - budowa opactwa benedyktynów w Tyńcu pod Krakowem
1058 - 1079 - koronacja Bolesława II Śmiałego i jego silna władza królewska wywołały niechęć feudałów, którzy zorganizowali przeciwko królowi spisek. Spiskowcy pozostawali w zmowie z cesarzem Henrykiem IV i księciem czeskim. Wybitną rolę w spisku odegrał biskup krakowski Stanisław ze Szczepanowa. Spisek został jednak wykryty i Bolesław zgodnie z ówczesnym prawem skazał biskupa na karę śmierci. Wyrok został wykonany co dolało oliwy do ognia ponieważ feudałowie na wieść o tym podnieśli jawny bunt przeciwko królowi, który w wyniku nacisków musiał uchodzić z kraju na Węgry. Za Bolesława Śmiałego ziemie krakowskie stały się głównym ośrodkiem państwa.
1079-1102 - Po opuszczeniu Polski przez Bolesława Śmiałego, tron krakowski obejmuje jego młodszy brat Władysław Herman, który uposaża katedrę wawelską w 24 kanoników, ale będąc bardziej skłonnym odzyskiwać Pomorze niż Ruś obrał za stałą siedzibę Płock.
1090 - budowa kościółka św. Andrzeja w Krakowie, będącego jednym z najpiękniejszych osiągnięć architektury romańskiej w Polsce
koniec XI w. - budowa nowej katedry w Krakowie
1100 - budowa kościoła św. Wojciecha w Krakowie