IT-JURA.PL
   Główna | Wstecz | Mapa | Startowa | Ulubione | Szukaj      
 
Rezerwat Węże

WĘŻE

W obrębie Załęczańskiego PK - o pow. 20,74 ha utworzony 10 stycznia 1971 /Z. M.P.72.5.33/

Obejmuje Górę Zelce, zw. również Górą Zelcową na której dawniej znajdowała się drewniana wieża widokowa. W obrębie rezerwatu znajdują się również Krzemionki, Krzemionczki, Krzemiony, Buki i Draby (wymieniane w kolejności od pn. na pd.). 

Wzgórza miejscowa ludność nazywa również Diabelskimi, gdyż wg podań zostały one przeniesione przez diabły na rozkaz czarnoksiężnika Twardowskiego spod samego Krakowa. Faktem jest natomiast, że są to najdalej na północ wysunięte ostańce Wyżyny Krakowskiej. 

Góra Zelce o wys. 228 m n.p.m. i 53 m nad poziomem rzeki zajmuje powierzchnię o wymiarach ok. 700 m na 300 m. Ma ono charakter zrębu tektonicznego. Stok pd. jest łagodniejszy i przechodzi w siodło zwane Nadole, a dalej wznoszą się góry Bugajowe stanowiące lodowcową morenę czołową. Oddzielają one Górę Zelce od pozostałych pagórków jurajskich. 

Wierzchowina Zelc jest silnie zdewastowana łomami kamienia wapiennego. Ponadto jej wnętrze jest silnie skrasowiałe, dzięki czemu jest tu duże skupisko jaskiń, lejków i szczelin krasowych. 

W rezerwacie występują najdalej na pn. wysunięte w Polsce stanowiska murawy naskalnej o charakterze pierwotnym.  

Rosną tu m.in. paprocie - paprotnica krucha, zanokcica murawiwa i naskalna. 

Spośród 10 większych jaskiń należy wspomnieć przynajmniej o: J. Samsonowicza, J. Za Kratą, J. Stalagmitowej, J. Zanokcica i J. Niespodzianka. 

Po II wojnie światowej teren wzgórza należał do 18 prywatnych właścicieli, którzy zajmowali się intensywną eksploatacją wapienia i kalcytu, który dostarczali m.in. do hut szkła w Zawierciu i Piotrkowie Trybunalskim. Łączna objętość wyrobisk wynosiła ok. 75 tys. m2. Dzięki stopniowemu wykupywaniu poszczególnych działek w 1968 całe wzgórze przejęło państwo.

powiększ
Fot. Marcin Pinkos "Piniu" - panorama ze wzgórz rez. Węże

powiększ
Fot. Marcin Pinkos "Piniu" - G. Zelce - miejsce,  w którym wznosiła się wieża obserwacyjna

powiększ
Fot. Dariusz Orman - nieistniejąca obecnie wieża obserwacyjna na szczycie Góry Zelce /zdjęcie z połowy l. 90 tych XX w./

Zobacz również

Załęczański PK
Działoszyn
J. Draby III
J. Niespodzianka
J. Samsonowicza
J. Stalagmitowa
J. Za Kratą
J. Zanokcica
IT-JURA.PL - serwis jurajski
Początek strony Copyright © 2000-2011 Dariusz Orman | Autor | Kontakt Początek strony