SZACHOWNICA

Rezerwat geologiczny o pow. 12,7 ha utworzony w 1978 r. /Z. M.P.78.33.126/ Położony w gm. Lipie w otulinie Załęczańskiego PK.

Ochronie podlega w nim wzgórze "Krzemienna Góra" utworzone z wapienia, porośnięte buczyną niżową, profil geologiczny oraz system korytarzy proglacjalnej Jaskini „Szachownica”, która powstała stosunkowo niedawno bo ok. 10,5 tys. lat temu w wyniku rozmycia wapiennego wzgórza znajdującego się na kierunku odpływu topniejącego lądolodu zlodowacenia środkowopolskiego. Ma ona zatem całkiem odmienną genezę od pozostałych jaskiń Jury i sama w sobie jest wielką geologiczną osobliwością.

„Szachownica” jest wyjątkowym w kraju miejscem hibernacji wielu gatunków nietoperzy. Notowano sezony, w których ilość hibernujących w niej osobników znacznie przekraczała tysiąc. Do zimujących najliczniej należą: nocek duży i nocek Natterera. Nieco mniej liczne są nocki rude, gacki brunatne oraz mopki. Regularnie spotyka się nocka wąsatka i nocka Brandta. Do nietoperzy najrzadziej obserwowanych w jaskini należy mroczek późny oraz 2 gatunki nielicznych w kraju nietoperzy – nocek Bechsteina oraz nocek łydkowłosy. Nietoperze zimują w „Szachownicy” w różnych miejscach oraz w różny sposób, w zależności od gatunku. Nocki duże najczęściej wiszą zawieszone na wysokich stropach w dużych skupieniach, niekiedy do 20 – 30 osobników, preferując cieplejsze partie jaskiń. W podobnych warunkach hibernują nocki Natterera i nocka rudego w sposób dalece odmienny od typowego, tzn. w dnie jaskini pod 15 centymetrową warstwą odłamków skalnych.

Zobacz również