IT-JURA.PL
   Główna | Wstecz | Mapa | Startowa | Ulubione | Szukaj      
 
Bolęcin - rys miejscowości

BOLĘCIN

Wieś w gminie Trzebinia położona w pobliżu zachodniej granicy Jury na wschód od Chrzanowa i południe od Puszczy Dulowskiej w bezpośrednim sąsiedztwie autostrady A4.

Przez wieś przebiega czerwony szlak rowerowy Wokół Trzebini.

Warto zobaczyć:

Interesująca skała triasowa  - pomnik przyrody leżąca na polach nieopodal wsi. Zwana jest również potocznie "Zamkiem". Znawcy twierdzą, że jest to jedyny przypadek występowania w Polsce skałki wieku triasowego. W jej załomach i maleńkich niszach przetrwały gatunki ślimaków, które już wymarły gdzie indziej. 

Geneza powstania tej skałki bierze początek ok. 215 mln lat temu gdy w tym miejscu znajdowała się część rozległego ale płytkiego ciepłego morza. Na jego dnie rozwijały się maty glonowe wyłapujące z wody węglan wapnia. Tak powstał specyficzny wapień, bogaty w szczątki glonów i liliowców o laminowanej, gąbczasto-porowatej strukturze. Jego warstwa o grubości kilkunastu metrów jest potwierdzeniem istnienia tu ciepłego morza przez kilka milionów lat. Około 180 mln lat temu doszło do przemiany wapienia w dolomit, zwany obecnie diploporowym. W kolejnych okresach ery mezozoicznej teren ten naprzemiennie albo był zalewany wodami morza albo wody te cofały się. 

Od początku trzeciorzędu (ok. 60 mln lat temu) podczas orogenezy alpejskiej tereny stanowiące dawne dno morza uległo spękaniu dając zaczątek istnieniu Grzbietu Tenczyńskiego, Wyżyny Olkuskiej i Rowu Krzeszowickiego. W końcu powstał głęboki na ok. 500 metrów kanion (Rów Krzeszowicki), który wypełnił się resztkami wód oceanu Tetydy, tworząc w ten sposób cieśninę morza mioceńskiego ciągnąca się od obecnych okolic Krakowa po zatokę w Trzebini Wodnej. Wody akwenu dochodziły co najwyżej do połowy wysokości dzisiejszego wzgórza. W tym samym czasie (ok. 10 mln lat temu) zaczął się proces wyodrębniania się skałki z istniejącego tu żebra skalnego. Około 3 mln lat temu podczas intensywnych deszczy w pliocenie procesy erozyjne nabrały na sile. Około 1 mln lat temu w czasie zlodowacenia krakowskiego m.in. teren gdzie obecnie leży Bolęcin został pokryty czapą lodowca co spowodowało dalsze przyspieszenie erozji i zmian ukształtowania terenu. 

Skałka stanowi doskonały punkt widokowy na Chrzanów, Trzebinie i Krzeszowice. W dole na północ widoczna jest Niecka Dulowska a na północnym horyzoncie Pagóry Jaworznickie i Wyżyna Olkuska.

powiększ
Skałka triasowa w Bolęcinie, fot. T. Kluk

powiększ
Skałka triasowa w Bolęcinie, fot. T. Kluk

powiększ
Park w Bolęcinie, fot. T. Kluk

Zobacz także

szlaki rowerowe
IT-JURA.PL - serwis jurajski
Początek strony Copyright © 2000-2011 Dariusz Orman | Autor | Kontakt Początek strony