JASKINIA TOWARNA I DZWONNICA

W Górach Towarnych między Kusiętami i Olsztynem

J. Towarna i  J. Dzwonnica stanowią jeden kompleks jaskiniowy.

Jest to poziomy, łatwy do zwiedzania (przejście pomiędzy jaskiniami niskie) system, licznie odwiedzany przez turystów. W jaskini Dzwonnicy występują do dziś zachowane ciekawe formy mleka wapiennego.

Otwór wejściowy do J. Towarnej położony jest w pn-zach. zboczu w połowie wysokości ostańca. Otwór wejściowy do Dzwonnicy położony jest między głazami pod szczytem na północnym zboczu wzgórza kilkanaście metrów od otworu J. Towarnej

Jaskinię tworzą trzy połączone ze sobą ciągi korytarzy: Jaskinia Towarna, tzw. Jaskinia Niedźwiedzia i Jaskinia Dzwonnica. Wejście do Jaskini Towarnej jest obszerne i ładnie wygładzone przez wodę. Jego rozmiary i wygląd od wieków zachęcały do wejścia, wobec czego wstępne partie są brudne i okopcone. Po kilku metrach odgałęzia się w prawo korytarz po 10 metrach przechodzący w salkę z ładnymi wymyciami. W górnej części salki urządzono niegdyś miejsce do spania, stąd w całej jaskini od lat pełno jest siana. Ciąg ten kończy się niewielkim korytarzykiem na niższym poziomie (brudno!). 

Wracamy w pobliże otworu. Idziemy w głąb wzgórza głównym ciągiem, początkowo wysokim, dalej coraz niższym. Kończy się on salką z mytymi kominkami (Jaskinia Niedźwiedzia). W połowie prowadzącego do niej korytarza znajduje się niski przełaz prowadzący dwiema drogami do korytarza Dzwonnicy. 

Jest ona najciekawszym fragmentem systemu. W lewo znajduje się otwór prowadzący na powierzchnię (ciasno), w prawo zaś kilkudziesięciometrowy meandrujący korytarz, o ładnych bocznych wymyciach. Jego strop pokrywają interesujące nacieki z mleka wapiennego. Jego nagromadzenie i formy, które tworzy są w jaskiniach Jury unikatowe. Koniec tego korytarza znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie Jaskini Cabanowej

W namulisku jaskini podczas badań archeologicznych w latach 1970-71 odnaleziono liczne zabytki świadczące o bytności w jaskini człowieka w okresie środkowego paleolitu. W naciekach w końcowej części ciągu głównego stwierdzono występowanie węglistych warstewek, które można łączyć z kolejnymi okresami pobytu człowieka. Znaleziska z górnego (?) paleolitu (40-10 tys. lat p.n.e.)

Jaskinia jest znana od dawna. Pierwsza wzmianka pochodzi z roku 1909. W czasie okupacji na końcu prawego korytarza urządzona była kryjówka. Jaskinia Dzwonnica odkryta została 26 sierpnia 1961 roku. Nieco później odkryto korytarz łączący obie jaskinie.

Długość: 170 m
(w tym Towarna:  90 m, Dzwonnica:  80 m)

Zobacz także