IT-JURA.PL
   Główna | Wstecz | Mapa | Startowa | Ulubione | Szukaj      
 
Grodzisko w Okienniku Wielkim koło Skarżyc i Piaseczna

OKIENNIK WIELKI

Brak informacji źródłowej na temat grodu w tym miejscu oraz opieranie się jedynie na legendach ludowych pozwala jedynie przypuszczać jaki był wygląd tego grodziska.

Obecnie ocenia się, że w XII - XIII w. był tu gród: skały wzmocniono wałem, skała z oknem była donżonem, a wejście prowadziło przez odpowiednio przystosowany “komin” w skale. 

W drugiej połowie XIX w. podobno widziano jeszcze resztki murów przy jaskini a widoczne do dziś wykute ręką ludzką wgłębienia w oknie każą się domyślać, że w tym miejscu był niegdyś z jednej strony wybudowany rodzaj drewnianej ściany, zbudowanej z grubych pali. 

Właściwym mieszkaniem zbójców wg legendy przebywających tu była chyba jaskinia znajdująca się poniżej okna, długa na 9 m, która otwiera się wprost na przepaść. Znaleziono w niej narzędzia krzemienne sprzed około 60 tysięcy lat (środkowy paleolit) zaliczane do jednych z najstarszych znalezisk w Polsce. Wg Krukowskiego były to narzędzia krzemienne przemysłu miejscowego (dubieckiego), ale obecnie zaliczono je do kultury mikocko-prądnickiej.
Jaskinia ta posiada również niewielki otwór po drugiej stronie skały. Jest on niewielkiej średnicy pozwalającej się z trudem przecisnąć jednej szczupłej osobie. Ponadto jest trudne do zdobycia, a nawet do znalezienia. Przypuszcza się, że wklęśnięcie w jednej ze ścian służyło do palenia ogniska. Schronisko to jest dość obszerne (mogło swobodnie pomieścić naraz około 50 osób), jasne i suche. Dzięki dwóm otworom wejściowym jest mocno przewiewne. Ponadto charakteryzuje się nadzwyczajnymi walorami obronnymi, oraz doskonałym rozległym widokiem. W XIX w. jakiś poszukiwacz skarbów znalazł w niej podobno sztabkę złota, więc skrzętni poszukiwacze skarbów przekopali całe rumowisko w jaskini. W 1911 namulisko wcześniej przekopane badał Kuźniar. Jego maksymalna głębokość wyniosła nieco ponad 60 cm. Jedna z warstw o miąższości 20 cm zawierała popiół, węgiel drzewny oraz mnóstwo skorup naczyń glinianych i całych lub połamanych kości zwierząt - przeważnie domowych. W 1914 Krukowski ponownie przebadał namulisko, w którym odnalazł wiele ułamków garnków średniowiecznych i niewiele starszych oraz parę wyrobów żelaznych średniowiecznych. 
W tym samym roku Kuźniar wspólnie z Demitrewiczem dał opis jaskiń i zawartości archeologicznej. W 1921 uczeń szkolny Przypkowski z Jędrzejowa zwiedzając jaskinie zebrał z powierzchni narzędzia krzemienne, które ostatecznie ofiarował do Muzeum Archeologicznego PAN. Pełna publikacja znalezisk Krukowskiego ukazała się dopiero w 1939. Materiały wykopaliskowe Kuźniara znajdują się w Muzeum Archeologii PAN pod nr 35-54, 1194-1211.  

Jeszcze niżej znajduje się niewielka grota, do której można dostać się tylko po linie. Otwór wejściowy do niej znajduje się około 20 metrów ponad ziemią. Miał w niej być rzekomo skarbiec zbójów zamykany na podwójne, żelazne drzwi, które według tradycji znajdują się obecnie w kościołach w Skarżycach i Kromołowie. Jest ona niewielka (może pomieścić kilkanaście osób). 

powiększ
Okiennik Wielki, fot. Z. Bereszyński

powiększ
Okiennik Wielki, fot. Z. Bereszyński

powiększ
Fot. Zbigniew Bereszyński - widok ze szczytu Okiennika Wielkiego (po prawej stronie widoczny zarys wału ziemnego)

powiększ

Okiennik Wielki wśród okolicznych pól, fot. J. Wesołowski

powiększ
Okiennik Wielki górujący nad okolicą, fot. J. Wesołowski

Zobacz także

Skarżyce
Kromołów
kościół w Skarżycach
kościół w Kromołowie
IT-JURA.PL - serwis jurajski
Początek strony Copyright © 2000-2011 Dariusz Orman | Autor | Kontakt Początek strony