WŁODOWICE

Pierwotny modrzewiowy dwór został spalony przez Szwedów w 1655 r.

Na jego miejscu w 2 poł. XVII w. kasztelan krakowski i ówczesny właściciel miasta Stanisław Warszycki wybudował nowy, murowany pałac w stylu barokowym. Był on jednopiętrowy budynek o łamanym polskim dachu, który posiadał kilkadziesiąt pokoi. W dniu 12 (lub 2) III 1734 r. nocował w nim król polski August III Sas. W XIX w. został przebudowany. W 1870 r. Michał Poleski założył tu wyższą szkołę agronomiczną z dobre wyposażonymi laboratoriami, bibliotekę liczącą10 tys. tomów i zgromadził liczne zbiory historyczne i archiwalne. Wkrótce dzięki niemu Włodowice uzyskały miano "Aten Olkuskich" stając się ważnym ośrodkiem wiedzy i kultury. Pożary w latach 1931 (1924 ?) i ostatni kilkudniowy w 1956 doprowadziły pałac do ruiny.

Z obecnego wyglądu oraz zachowanej dokumentacji można ustalić, że pałac zbudowany był na planie prostokąta z lekkimi ryzalitami pośrodku. Wykonano go z kamienia i cegły. Potynkowany, zwrócony elewacją frontową na pn.-wsch. Piwnice składały się z dwóch dużych komór, pomiędzy którymi było węższe pomieszczenie przykryte sklepieniami kolebkowymi z lunetami. Parter i później (?) dobudowane piętro były dwutraktowe. Na osi parteru była sień, której obrzeża kończyły się półkolistymi arkadami. Z prawej części sieni na piętro prowadziły schody. Część sieni posiadała sklepienia żeglaste na gurtach. Na przedłużeniu sieni było sklepienie kolebkowe. Jeden z pokoi miał zaokrąglone narożniki. Na piętrze nad sienią znajdował się duży salon. Okna na piętrze posiadały profilowane uszate obramienia. Drzwi do sieni i przedsionka miały zwieńczenie półkoliste. Do ogrodu prowadziły drzwi kolebkowe. Wnętrze pałacu posiadało niegdyś marmurowe posadzki i drewniane parkiety. Komnaty na piętrze były zdobione malowidłami al-fresco i obwieszone cennymi makatami. Na tymże piętrze istniały aż trzy pokoje nazwane królewskimi na cześć króla Jana III Sobieskiego, który 26 VII 1683 odpoczywał w nim jadąc z odsieczą Wiedniowi. W piecach znajdowały się kafle przedstawiające m.in. wspomnianego króla na koniu.

W pokojach królewskich Michał Poleski urządził bibliotekę liczącą przeszło 10 tys. tomów starych archiwów i innych cennych dokumentów [spotkałem się w literaturze różnym umiejscowieniem tej biblioteki - w pałacu we Włodowicach jak i we dworze w Rokitnie Szlacheckim - przyp. autora]. Zgromadził tu również dużą kolekcję minerałów, florystyczną (flora krakowska) i paleontologiczną. W urządzonej tu wyższej uczelni agronomicznej własnym kosztem urządził również laboratorium chemiczne i fizyczne zaopatrując je we wszystkie możliwe do uzyskania przyrządy [pozostałości żelaznych wsporników pod półki w lewej części parteru pozwalają przypuszczać, że właśnie tu urządzono wspomniane laboratoria - przyp. autora].

Zobacz także