IT-JURA.PL
   Główna | Wstecz | Mapa | Startowa | Ulubione | Szukaj      
 
Zamek w Rabsztynie

ZAMEK KRÓLEWSKI W RABSZTYNIE

Rys historyczny | Opis | Zagospodarowanie

Rys historyczny

Autor serwisu informuje, że zamieszczona w serwisie historia zamku rabsztyńskiego została bezprawnie wykorzystana do wydania komercyjnej książki. Jej autor nie uzyskał zgody ani mojej - autora serwisu ani autora szczegółowego opracowania historii zamku - pana Jerzego Razowskiego, dzięki któremu mieliśmy okazję przez kilka lat poznawać interesujące prawdziwe losy tej budowli. 

Z tego też powodu Pan Razowski cofnął zgodę na publikację zgromadzonej historii w serwisie. Wobec powyższego rys zamku został usunięty w całości. Niebawem historia zamku rabsztyńskiego zostanie opracowana na nowo z pominięciem ww. materiału. 

Za utrudnienia przepraszam.  

W maju 2007 r. Miasto i Gmina Olkusz rozpisały przetarg nieograniczony na rekonstrukcję węzła bramnego zamku. Niestety ze względu na zbyt wysoka cenę przetarg został unieważniony. Rekonstrukcja miała [i ma - przyp. autora] być zrealizowana wg projektu mgr inż. arch. Waldemara Niewaldy stworzonego na podstawie badań z 2003 r. Brama odzyskać wygląd znany z XIX-wiecznego Albumu widoków historycznych Polski poświęcony Rodakom, Ryc.221 z Serii VII Napoleona Ordy. Jednopiętrowy budynek bramny zostanie przykryty dachem czterospadowym zwieńczonym iglicą. Wraz z rekonstrukcja węzła bramnego do 1 piętra odtworzony ma zostać także budynek straży. Po odbudowie znajdzie się w nim małe zaplecze sanitarne oraz klatka schodowa prowadząca na I piętro bramy. Z uwagi na brak zachowanych widoków oraz elementów wskazujących na konstrukcję dachu tego obiektu zostanie przykryty dachem jednospadowym, schowanym za licem muru. Nowe, kamienne mury budynków wzbogacone bryłami czerwonego piaskowca nie będę pokryte tynkiem, dzięki temu zrekonstruowane części węzła bramnego będą nawiązywać kolorystycznie do elementów historycznych. Restauracja bramy obejmuje w planach również wykonanie okuwanych żelazem drzwi z litego drewna, stropy przysłonięte belkami, kute kraty w oknach, odnowione detale kamienne, a także tynkowa opaskę w kształcie boni imitującą portal kamienny wokół otworu bramnego. Plan prac obejmuje również wykonanie zejścia do piwnicy poprzez właz w przejeździe bramnym. [Informacja o rekonstrukcji dzięki Jakubowi Nabiałkowi - przyp. autora] 


Opis

Wg naukowców zamek składał się z czterech części tj.: zamku górnego, średniego i dolnego oraz pałacu. Do dnia dzisiejszego najwięcej murów pozostało po części pałacowej. 

Od strony północnej i wschodniej widoczne są fosy oraz szańce artyleryjskie, które powstały jako dostosowanie warowni do wymogów nowej techniki wojennej jaką stała się artyleria. Nad fosą w miejscu d. drogi dojazdowej i odkryciu reliktów kamiennych filarów istniał drewniany pomost, ob. zrekonstruowany. 

Droga dojazdowa prowadziła od północy, gdzie do dziś zachowały się ślady mostu zwodzonego (jednego z trzech istniejących na zamku), który prowadził do zamku w miejscu, w którym w czasie budowy pałacu powstała brama wjazdowa zwana czasami - prawdopodobnie błędnie - "Sławkowską". Do bramy tej prowadził stały most uwieczniony m.in. na akwareli Vogla i obecnie zrekonstruowany. Wg badań poziom progu średniowiecznej bramy wjazdowej znajdował się 1.7 metra po niżej dzisiejszego otworu bramy. Pod bramą ponadto znajdują się sklepione piwnice.

Znaczniejsze fragmenty murów można obecnie obejrzeć głównie w części pałacowej założenia. Poniżej skały od strony południowej znajdował się dziedziniec otoczony murem a później dwupiętrowym pałacem na planie prostokąta o wymiarach 50 m długości i 10 m szerokości. Mury siedemnastowiecznego pałacu zostały poddane częściowej konserwacji.

Wyniosła, baszta zamku gotyckiego (kamienna wieża posiadała  4 piętra jednak po wybudowaniu zamku dolnego okazała się zbyt niska w związku z czym została nadbudowana cegłą o dwa piętra) przetrwała najazd szwedzki, ale niestety na przełomie XIX i XX w. zniszczyli ją rabusie, którzy poszukując skarbów wysadzili ją w powietrze. Pozostałe mury gotyckiego zamku górnego zachowały się w stanie szczątkowym

Według legendy zamek był połączony podziemnym przejściem z pobliską Januszkową Górą a wg innej z kościołem w Olkuszu. 


Zagospodarowanie

Zamek obecnie znajduje się pod opieką stowarzyszenia mającego na celu jego odbudowę. podobno przy zamku tym rozpoczęło również działalność Bractwo Rycerskie "Kruk".

Ruina jest udostępniona do zwiedzania bez opłat. 

powiększ
Fot. Zbigniew Bereszyński - wzgórze zamkowe, widok od pd-wsch

powiększ
Fot. Zbigniew Bereszyński - fosy i wał obwodowy, w tle zamek Rabsztyn, widok od pn-zach

powiększ
Fot. Zbigniew Bereszyński - fosy i wał obwodowy, w tle zamek Rabsztyn, widok od pn-zach

powiększ
Fot. Zbigniew Bereszyński - ruiny renesansowego zamku dolnego (pałacu), widok od pd-wsch

powiększ
Fot. Dariusz Orman - fragment zamku dolnego z ruiną baszty bramnej - widok z zamku górnego

powiększ
Fot. Jakub Nabiałek - wieża z Bramą Sławkowską i zrekonstruowanym mostem nad fosą

powiększ
Mal. Bogumił Pilewski z Olkusza - Rekonstrukcja zamku w Rabsztynie przed zniszczeniem przez Szwedów - widok od strony Pd.

powiększ
Mal. Bogumił Pilewski z Olkusza - Rekonstrukcja zamku w Rabsztynie przed zniszczeniem przez Szwedów - widok od strony Pn.

powiększ
Mal. Bogumił Pilewski z Olkusza - Rekonstrukcja zamku w Rabsztynie - widok z lotu ptaka

powiększ
Mal. Bogumił Pilewski z Olkusza - Rekonstrukcja zamku w Rabsztynie - widok od strony Pn.

powiększ
Rys. Dariusz Orman - plan zamku w Rabsztynie

Zobacz także

Rabsztyn
IT-JURA.PL - serwis jurajski
Początek strony Copyright © 2000-2011 Dariusz Orman | Autor | Kontakt Początek strony