BIELAŃSKO-TYNIECKI PARK KRAJOBRAZOWY

Bielańsko-Tyniecki Park Krajobrazowy o powierzchni 6.398 ha jest położony na terenie gminy Kraków, Czernichów i Liszki.

Obejmuje on malowniczy fragment doliny Wisły powyżej Krakowa. Główna część parku obejmuje Pasmo Sowińca, położone w widłach rzek Wisły i Rudawy, na wysokości ok. 150 m ponad poziomem Rynku Głównego w Krakowie, biegnie nieomal od śródmieścia Krakowa do zach. granic miasta (dł. ok. 9 km i szer. 1,5-3 km). Całe pasmo jest łatwo dostępne dzięki dogodnej komunikacji miejskiej (linie tramwajowe i autobusowe). Najwyższą część Pasma Sowińca zajmuje Las Wolski - o powierzchni 412 ha (wg ZJPK 340 ha) założony w 1917 r. staraniem Miejskiej Kasy Oszczędności. Jest to jeden z największych w Polsce i Europie leśnych parków miejskich o mieszanym drzewostanie (m.in. buki i świerki) ściśle pokrywającym bogato urzeźbiony teren (głębokie skaliste wąwozy, skałki, niewielkie wierzchowiny, cztery uroczyska itd.). Osobliwością jest tu kwitnący bluszcz. Najwyższym wzniesieniem jest Sowiniec (358 m n.p.m.) z kopcem Marszałka J. Piłsudskiego z l. 1934-37(38 ?), zwany również Kopcem Wolności. 
Na wsch. skraju Pasma, na Wzgórzu Błogosławionej Bronisławy, wznosi się Kopiec Kościuszki. Wokół tego kopca znaczne fragmenty fortyfikacji poaustriackich z 1850 r. Ze szczytu kopca rozciąga się znakomity widok: w kierunku pd. - na Pogórze Wielickie, Beskidy i - przy dobrej widoczności - na Tatry, w kierunku pn. i wsch. - na Kraków, Wyżynę Krakowską i Kotlinę Sandomierską. Inna atrakcja jest ogród zoologiczny założony w Lesie Wolskim.

W pd.-zach. części na Srebrnej Górze (326 m n.p.m.) na Bielanach znajduje się wczesnobarokowy klasztor kamedułów z kościołem Wniebowzięcia NMP. 

W pd. części parku znajduje się również inny cenny zespół klasztorny - klasztor benedyktynów w Tyńcu.

Na terenie dzielnicy Dębniki park ten obejmuje teren od ul. Tynieckiej do ul. św. Jacka wraz z Zalewem Zakrzówek i Parkiem Skały Twardowskiego. Teren ten jest ulubionym miejscem wypoczynku mieszkańców Krakowa W parku istnieją dwa punkty widokowe (najwyższy 229 m n.p.m.) oraz Grota Jasna i słynna Grota Twardowskiego.

W obszarze Bielańsko-Tynieckiego PK znajdują się rezerwaty: 

• krajobrazowy “Panieńskie Skały”
• leśny “Bielańskie Skałki”
• florystyczny "Skałki Przegorzalskie" 
• faunistyczny (stepowy) "Skołczanka"

Projektuje się również utworzenie kolejnego rezerwatu Buczyna Czernichowska.  Z powodu braku aktualnych informacji o rezerwacie "Podgórki" domniemuję, że został zlikwidowany

Ponadto na terenie parku znajduje się 18  pomników przyrody, w tym: aleja lip drobnolistnych przy Opactwie Benedyktynów, zadrzewienie parkowe przy dworze w Wołowicach, park przy Willi Decjusza oraz Jaskinię Kryspinowską oraz jedno stanowisko dokumentacyjne - kamieniołom i skalisty stok w Piekarach.

Spośród pozostałych zabytków na terenie parku warto wymienić m.in.: kościół w Czernichowie, kaplice w Czernichówku i Bodzowie, zespoły dworskie w Chełmie i Ściejowicach oraz dwór w Kole Tynieckim, renesansowa Willa Decjusza w Woli Justowskiej, park dworski w Czernichowie, belweder Adolfa Szyszko-Bohusza w Przegorzałach, skansen w Woli Justowskiej, forty d. twierdzy Kraków (na Bielanach, w Kostrzu, Bodzowie i Lasku Wolskim)

Zobacz także