WŁODOWICE

Miejscowość leżąca na kueście jurajskiej, w pn.-zach. części Wzgórz Włodowicko-Ogrodzienieckich (prawdopodobnie potoczna nazwa), stanowiących południową część Wyżyny Częstochowskiej. Prawdopodobnie nazwa wywodzi się od Włodków, których ród od zamierzchłych czasów tu osiadł. Inna wersja zakłada, że nazwa wsi pochodzi od dawnego słowiańskiego imienia Włodowuj. Patrz również legenda o nazwie wsi.

czasy pogańskie - na Górze Głowiennej było miejsce słowiańskiego kultu pogańskiego i uroczysko. Był to również kopiec graniczny, soroka. W związku z tym należy przypuszczać, że już wówczas okolica ta była zamieszkana. Pierwotne Włodowice leżały bardziej na wschód. W miejscu tym istniały wały sypane i głębokie fosy, a w lasach były olbrzymie kopce. Ślady te mówią nam, że pierwotne Włodowice były miejscowością obronną, która być może występowała pod inną nazwą. 

1220 - pierwsza wzmianka o książęcej wsi, którą biskup krakowski Iwo Odrowąż wymienia jako oddającą dziesięcinę klasztorowi w Mstowie, obok wsi szlacheckich Kłobuck i Irządze (obydwie stanowiące własność wspomnianego klasztoru), Kobylczyc, Małusów, Żurawia, Zagórza, Siedlca, Częstochowy, Częstochówki, Rendzin, Kuchar oraz książęcych Morska, Żyrkowic i Widziwiecka.

1241 - spalone doszczętnie przez Tatarów. Prawdopodobnie po ustąpieniu najeźdźcy pozostała przy życiu ludność wybudowała się w obecnym miejscu.

XIV w. - utworzenie parafii. Wg Długosza istniał tu wówczas drewniany kościół. 

1327 - król Władysław Łokietek w dniu oczyszczenia NMP zamienił się z Janem, prepozytem klasztoru w Mstowie, uzyskując w ten sposób Parkoszowice i Włodowice w zamian za Komorniki, Morsko i Skarżyce.

1 poł. XIV w. (XV w.) - prawa miejskie. Miasto nigdy nie doszło do większego znaczenia.

1386 - Włodowice jako darowizna królewska przechodzą w ręce Włodka herbu Sulima z Charbinowic

od 1470 - dzierżawcami miasta byli kolejno: Salmonowicze, Rzeszowscy, Pileccy.

1571-94 - Włodowice były jednym z głównych ośrodków reformacji w tym rejonie Polski. Ze szczególnej opieki Bonerów (szczególnie Seweryna i Fryderyka), właścicieli miasta, korzystał m.in. znany propagator nowinek religijnych Jakub Sylwiusz, który wygłaszał kazania we włodowickim kościele, zamienionym w tym czasie na zbór ariański.

1584 - 1593 - transporty żelaza do Krakowa

1594 - transporty miodu i wosku do Krakowa. Mikołaj Firlej przywrócił kościół katolikom.

1655 - miasto wraz z modrzewiowym dworkiem spalone doszczętnie przez Szwedów

XVII w. - osada rolniczo – rzemieślnicza

1669 - Zofia Firlej sprzedaje Włodowice Stanisławowi Warszyckiemu. Ten na miejscu spalonego w 1655 modrzewiowego dworu buduje murowany, jednopiętrowy pałac w stylu barokowym

26 VII 1683 - Sobieski jadąc na odsiecz Wiednia odpoczywał w tutejszym pałacu

1701-03 – budowa barokowego murowanego kościoła. Fundatorem jego był prałat ks. Marian Kępski.

1708 - konsekracja kościoła parafialnego

12 (lub 2) III 1734 - w pałacu nocował August III Sas król polski, który po odbytej koronacji zatrzymał się tu dążąc do Częstochowy

1772 – uszkodzenie kościoła

18 czerwiec 1753 - umiera Anna z ks. Giedrojczów Selimowiczowa, właściciela dóbr Włodowice, żona Józefa. Pochowana została w miejscowym kościele.

30 październik 1753 - umiera Wojciech z Kurozwęk Męciński, starosta ostrzeszowski, dziedzic Włodowic. Pochowany został w klasztorze na Jasnej Górze.

II poł. XVIII w. (1753 ?) do 1976 - Włodowice należą do Walentego Męcińskiego, który otrzymał tytuł hrabiego austriackiego.

1787 - we włodowickim kościele odbyła się konsekracja ołtarzy

1796 – nadbudowa wieży kościoła wykonana przez mistrza murarskiego Walentego Urbańskiego. On też dokonuje ogólnej restauracji kościoła. 

1816 - Włodowice, Rokitno, Łazy i Kuźnice należą do Józefa hr. Szembeka z linii Siemianickiej. Odziedziczył je w części po zmarłym bezpotomnie bracie Kazimierzu hr. Szembeku w części zaś nabył od synowców swoich Wincentego i Józefa mocą kontraktu kupna i sprzedaży w dniu 4 maja 1812.

1830 - Włodowice posiadał Ignacy hr. Szembek. Jego córka Ludwika, poprzez ślub z Michałem Taszyckim, a później Józefem Poleskim wniosła w posagu majątek Włodowice osiadając ostatecznie w Rokitnie Szlacheckim.

1870 - miasto traci prawa miejskie stając się wsią. Jej właścicielem jest Michał Poleski, który kupił ją od Męcińskich (?). To on rozsławił Włodowice zakładając tu w tym roku szeroko znana szkołę agronomiczną i zgromadził bogate zbiory przyrodnicze.

1898-1911 – kolejna rozbudowa rozbudowa kościoła. Zbudowano wówczas zakrystię, kaplicę i jeszcze bardziej podwyższono wieżę.

XIX w. - Jan Kuc (twórca drewnianych kluczy i zamków). Przebudowa pałacu.

2 poł. XIX w. - utrata praw miejskich

koniec XIX w. - rozwój przemysłu

1956 – zniszczenie pałacu w wyniku pożaru

Warto zobaczyć:

Dawny układ ulic wraz z rynkiem

W centrum obecnej wsi, przy obszernym rynku stoi kościół św. Bartłomieja

Nieopodal kościoła, przy drodze do Parkoszowic i Morska wznoszą się ruiny pałacu.

Góra Głowienna wznosi się na rozdrożu dawnych dróg z Lelowa do Siewierza i z Pilicy do Żarek. Była wg Nestora granicznym kopcem soroką, na którym istniało uroczysko ze świątynią. O takim charakterze góry można wnioskować również z tradycji ludowych związanych ze słowiańskim kultem religijnym zwanym zażegnywanie. Ceremoniał ten polegał na tym, że wróż o wschodzie słońca wstępował na górę, rozniecał ogień z korzenia jałowca i wykonawszy trzy razy ruch ręką w powietrzu wymawiał między innymi słowa: "a rozwiejcie te zarazy na kosy na lasy na skały, na Głowienną Górę, żeby nie powróciła i ludzi nie tłumiła".

Liczne legendy związane z wsią.

Zobacz także