IT-JURA.PL
   Główna | Wstecz | Mapa | Startowa | Ulubione | Szukaj      
 
Koziegłówki - rys miejscowości

KOZIEGŁÓWKI

Wieś w gminie Koziegłowy, słynna jako jedna z miejscowości "zagłębia choinkowego". 13 czerwca obchodzone są tu główne uroczystości w miejscowym sanktuarium. PKS

Przez Koziegówki przebiegają: niebieski szlak rowerowy "Szlakiem Hutnictwa" i czarny szlak rowerowy Myszków-Siewierz. 

Dawniej nazywane: Cozeglowy = Koziegłowy (1443), Stare Kozyeglowi, Antiqua Kozyeglowy = Koziegłowy Stare (1470-80), Antiqua Kozieglowki = Koziegłówki Stare (1494), Kozieglowki = Koziegłówki (1736), Koziegłówki lub Stare Koziegłowy (1787), Koziegłówki (1827). Obecna nazwa wsi powstała w wyniku zdrobnienia po podzieleniu się Koziegłów na dwie części 

1106 - pierwsza wzmianka o osadzie Stare Koziegłowy, których założycielem miał być Drogosław h. Zerwikaptur. Był to zalążek Koziegłów, które zostały założone później nieopodal.

2 poł. XII w. - za czasów Kazimierza Sprawiedliwego Koziegłówki otrzymał Mikołaj - wojewoda krakowski

1241 - osada wg lokalnej tradycji została zniszczona przez Tatarów

1259 - osada prawdopodobnie po raz kolejny została zniszczona w trakcie najazdu tatarskiego

1325 - po raz pierwszy wymieniana jest parafia w Starych Koziegłowach, która nie płaciła świętopietrza, co mogło wskazywać na początkowe stadium istnienia parafii [wg opracowania "Siewierz, Czeladź, Koziegłowy. Studia z dziejów Księstwa Siewierskiego", niektóre źródła prawdopodobnie błędnie podają informację, że parafia w Starych Koziegłowach płaciła dziesięcinę - przyp. autora]. Z parafii tej wydzieliła się później m.in. parafia Nowe Koziegłowy (ob. Koziegłowy) 

1325-27 - wzmianki o kościele w Koziegłowach Starych w spisach świętopietrza 

l. 30. XIV w. - istnieją przypuszczenia, że już wówczas tereny koziegłowskie objął w posiadanie wojewoda sandomierski Mściwoj z Krzelowa, który wybudował tu nowy, murowany kościół i uposażył go w dziesięciny na swoich odległych majątkach: Kwilina, Rożnica i Nowa Wieś [wg opracowania "Siewierz, Czeladź, Koziegłowy. Studia z dziejów Księstwa Siewierskiego" - przyp. autora]

1334 - wzmianka o kościele w Koziegłowach Starych w spisie świętopietrza. Parafia Stare Koziegłowy była wówczas słabo zaludniona

ok. 1344 - po Mściwoju z Krzelowa, wojewodzie sandomierskim Stare Koziegłowy Odziedziczył jego syn Mściwoj, łowczy i podkomorzy krakowski. 

przed 1384 - wg jednej z hipotez już wówczas powstało miasto Koziegłowy założone przez podkomorzego Mściwoja z Kwiliny [wg opracowania "Siewierz, Czeladź, Koziegłowy. Studia z dziejów Księstwa Siewierskiego" - przyp. autora]

1374 - plebanem w Koziegłowach był kanonik krakowski Mściwój pochodzący z rodu Lisów

1383 -1418/19 - Koziegłowy były w posiadaniu starszego Krystyna Koziegłowskiego [w opracowaniu "Siewierz, Czeladź, Koziegłowy. Studia z dziejów Księstwa Siewierskiego" autorzy podają datę śmierci Mściwoja 1385 jako datę przejęcia majątku m.in. przez Krystyna Koziegłowskiego. w innych miejscach monografii wymieniają zaś okres panowania Krystyna starszego w l. 1383-1418 - przyp. autora]

przeł. XIV i XV w. - na północny-zachód od Starych Koziegłów (ob. Koziegłówki) Krystyn z Koziegłów lokuje miasto Nowe Koziegłowy (ob. Koziegłowy)  [za większością badaczy, natomiast w opracowaniu "Siewierz, Czeladź, Koziegłowy. Studia z dziejów Księstwa Siewierskiego" autorzy wysnuwają hipotezę jakoby miasto Koziegłowy istniało już przed 1384 r. założone przez podkomorzego Mściwoja z Kwiliny - przyp. autora]

1400 - Krystyn z Koziegłów starszy zawarł ugodę ze swoim bratankiem Janem Klemensowicem z Kwiliny na podstawie której ten drugi zrzekł się na rzecz Krystyna prawa patronatu nad kościołem koziegłowskim  [wg opracowania "Siewierz, Czeladź, Koziegłowy. Studia z dziejów Księstwa Siewierskiego" prawdopodobnie w Starych Koziegłowach - przyp. autora] za co Krystyn przyznał kościołowi w Kosowie dziesięciny z pól dworskich w Kwilinie, Rożnicy i Nowej Wsi przynależnych do tej pory kościołowi koziegłowskiemu

1418/19 - przed 1437 - Koziegłówki znajdowały się w rękach Krystyna z Koziegłów młodszego

1426 - istnieje przypuszczenie, że w trakcie podróży króla Władysława Jagiełły z Krakowa przez Olkusz, Siewierz i Koziegłowy do Wielkopolski w Koziegłowach króla gościł Krystyn, młodszy kasztelan sądecki

1435 - na Koziegłówki najechali rozbójnicy ze Śląska

1439 - w wyniku podziału majątku po Krystynie z Koziegłów młodszym Koziegłówki przypadły Janowi Koziegłowskiemu starszemu 

1470 - wzmianka o murowanym kościele p.w. św. Mikołaja i św. Wojciecha, fundacji Krystyna Koziegłowskiego, kasztelana sądeckiego [za historią kościoła zamieszczoną w sanktuarium oraz informacją jaką podawał Jan Długosz, wyd. Compass podaje również, że pierwotny kościół powstał w 1603 r., innym razem w 1 poł. XV w. - przyp. autora] 

1519 - biskup Jan Konarski odkupił od Krystyna z Koziegłów kompleks koziegłowski, w tym m.in. wieś Koziegłówki. 

przed 1598 - do parafii w Koziegłówkach włączono wsie Markowice, Rzeniszów i Winowno. We wsi działała szkoła parafialna w której uczył Mateusz z Tuszyna pobierający 8 złp rocznie pensji od proboszcza 

XVII w. - przez Koziegłówki biegła stara droga z Siewierza przez Dziewki i Pińczyce do Koziegłów, Częstochowy i dalej do Wielkopolski. Z Dziewek do Koziegłów biegła również inna alternatywna droga przez Markowice i Rzeniszów

1601 - w wyniku przeprowadzonej kontroli parafia w Koziegłówkach jako jedna z dwóch zyskała pochwałę władz diecezjalnych 

15 lutego 1635 - sprowadzenie z Rzymu przez miejscowego reformata o. Mateusza Pawła Zaczkowicza łaskami słynącego obrazu św. Antoniego z Padwy

1645-1790 - w Koziegłówkach były 2 puste role i 2 inne zapewne włączone do folwarku

1655 - Koziegłówki były świadkiem ataku Szwedów na zamek w Koziegłowach. Z uwagi na nieudane ostrzelanie zamku z okolic Gniazdowa i Siedlca, Szwedzi przewieźli swoje działa na wzgórza koło Koziegłówek skąd przez kilka dni ostrzeliwano zamek

23 maja 1716 - probostwo w miejscowym kościele objął Stanisław Józef Lelowski, dr praw Uniwersytetu Krakowskiego, archidiakon pilicki

1721 - zgodnie z panującym trendem kultu maryjnego w kościele w Koziegłówkach obraz patrona został przeniesiony z ołtarza głównego a jego miejsce zastąpił ołtarz maryjny. Inna modą było fundowanie stałych mszy za siebie. Przed obrazem św. Antoniego odprawiano zatem co tydzień mszę za fundatora kaplicy, miejscowego plebana Andrzeja Znojeckiego, a dodatkowo po 7, 12, 14 a nawet 42 msze rocznie za dusze poszczególnych benefaktorów. Kantor i organista posiadali drewniane domy we wsi ze szkołą, w której obowiązki rektora sprawował organista

przed 1748 - część wotów z miejscowego kościoła przetopiono na sukienkę do obrazu św. Antoniego Padewskiego oraz na monstrancję

poł. XVIII w. - we wsi prowadzili swoją działalność smolarze. 

2 poł. XVIII w. - podczas wizytacji parafii, ks. Paweł Salmoński pasjonujący się snycerką został upomniany, aby zaniechał te działania  

1762 - budowa ołtarza z czarnego marmuru w miejscowym kościele

1765 - w rejestrach celnych komory koziegłowskiej występuje jeden kupiec z Koziegłówek, który w dwóch transportach po jednym wozie zaprzężonym w dwa konie przewiózł 13 cetnarów żelaza

1783 - przy młynie Flak na rzece Warcie w pobliżu Koziegłówek funkcjonował tartak 

1787 - parafię Koziegłówki zamieszkiwało 2628 osób, w tym 867 mężczyzn, 770 kobiet, 70 dzieci do 7 lat i 290 dzieci powyżej 7 lat

1801-11 - miejscowy proboszcz ks. Marcin Siemieński był delegatem biskupa wrocławskiego [lub poznańskiego Ignacego Raczyńskiego - przyp. autora] na tereny Nowego Śląska. Na podstawie konwencji z 26 stycznia 1797 r. w dniu 5 kwietnia 1801 r. dokonał on prawnej inkorporacji terytorium Nowego Śląska do diecezji wrocławskiej. Parafia Koziegłówki wchodziła wówczas w skład dekanatu siewierskiego

1853 - budowa kaplicy cmentarnej

1900-07 - budowa kościoła parafialnego staraniem ks. Stanisława Zapałowskiego [za informacją zamieszczona w sanktuarium, wg wyd. Compass  i opracowania "Siewierz, Czeladź, Koziegłowy. Studia z dziejów Księstwa Siewierskiego" datowany na l. 1903-08, Ośrodek Dokumentacji Zabytków datuje zaś na l. 1902-08 - przyp. autora]. Prawdopodobnie po wybudowaniu kościoła dwa stare ołtarze zostały przeniesione do kościoła w Pińczycach

1903 - z części parafii Stare Koziegłowy utworzono parafie Pińczyce 

26 sierpień 1910 - nowy kościół został konsekrowany przez biskupa kieleckiego Augustyna  Łosińskiego

1918-26 - Koziegłówki znajdowały się w powiecie będzińskim

od 1 stycznia 1927 do 8 października 1939 - w wyniku utworzenia powiatu zawierciańskiego gmina Koziegłówki administracyjnie została do niego przypisana

1925-30 - proboszczem był ks. Piotr Czerna

1930-38 - proboszczem był ks. Witalis Grzeliński

1938-45 - proboszczem był ks. Wacław Kucharski 

8 października 1939 - dekretem Hitlera Koziegłówki wraz z okolicznymi miejscowościami weszły do rejencji opolskiej w III Rzeszy

1939 - Koziegłówki zostały organizacyjnie włączone przez partyzancki Komitet Powiatowy PPS WRN do obwodu myszkowskiego

6 marca 1945 - na posiedzeniu w Zawierciu, gdzie formalnie ukonstytuowała się Tymczasowa Powiatowa Rada Narodowa gminę Koziegłówki reprezentował Serwacy Cogiel, który wszedł do Prezydium PRN

1945 - w Koziegłówkach doszło do zbrojnego napadu na funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego. Gruntowny remont kościoła

1945-55 - gmina Koziegłówki wchodził w skład powiatu zawierciańskiego 

od 1 stycznia 1956 - w wyniku utworzenia nowego powiatu myszkowskiego z części dawnego powiatu zawierciańskiego Koziegłówki weszły do tego nowoutworzonego powiatu 

1945-67 - proboszczem był ks. Stanisław Ciempka

12/13 marca 1946 - w nocy z 12 na 13 marca bojówka NSZ "Bolesław" dokonała trzech napadów rabunkowych oraz zamordowała referenta UBP Pawła Noszczyka z Koziegłówek

1967-72 - proboszczem był ks. Wacław Ortotowski

1972-84 - proboszczem był ks. Piotr Seget

1984-88 - proboszczem był ks. Stanisław Biegański

1988-89 - proboszczem był ks. Józef Dańkowski

1989-2006 - proboszczem był ks. Stanisław Zbirek

4 maja 2002 - ufundowanie przez miejscowych strażaków pomnika ku czci zmarłych kolegów po fachu 

od 2006 - proboszczem jest ks. Kazimierz Świerdza

2008 - renowacja wnętrza sanktuarium

Warto zobaczyć:

Nad wsią góruje sanktuarium św. Antoniego

Wokół niego utworzony został układu ulic na kształt trapezowego rynku. W południowej jego pierzei znajduje się kilka starych budynków oraz plebania w stylu dworkowym z k. XIX w. Obok plebani w rogu rynku wybudowana z kamienia kaplica Chrystusa Frasobliwego. Mur otaczający plebanię z portalami dawnej świątyni z 1603 i 1763 r. (brama cmentarna?)

Po wschodniej stronie rynku na małym skwerku wśród drzew stoi skromny pomnik upamiętniający zmarłych strażaków wystawiony przez strażaków z parafii p.w. św. Antoniego w Koziegłówkach w dniu 4 maja 2002 r.

W południowo wschodniej części wsi na cmentarzu stoi murowana kaplica z 1853 r. 

powiększ
Sanktuarium w Koziegłówkach - fronton, fot. D. Orman

powiększ
Sanktuarium w Koziegłówkach - widok z bramy płd-zach, fot. D. Orman

powiększ
Sanktuarium w Koziegłówkach - widok z bramy płd-wsch, fot. D. Orman

powiększ
Sanktuarium w Koziegłówkach - fasada zachodnia, fot. D. Orman

powiększ
Plebania w Koziegłówkach - widok od płn., fot. D. Orman

powiększ
Kaplica Chrystusa Frasobliwego w Koziegłówkach, fot. D. Orman

powiększ
Widok na Koziegłówki spod głównej bramy sanktuarium, fot. D. Orman

powiększ
Pomnik ku czci strażaków, fot. D. Orman

powiększ
Domy wokół sanktuarium w Koziegłówkach - pierzeja południowa, fot. D. Orman

Zobacz także

Sanktuarium św. Antoniego

szlaki rowerowe

Koziegłowy
Pińczyce
IT-JURA.PL - serwis jurajski
Początek strony Copyright © 2000-2011 Dariusz Orman | Autor | Kontakt Początek strony