IT-JURA.PL
   Główna | Wstecz | Mapa | Startowa | Ulubione | Szukaj      
 
Jaskinia Studnisko w Sokolich Górach

JASKINIA STUDNISKO

Jaskinia zlokalizowana w rezerwacie Sokole Góry w sąsiedztwie J. Pod Sokolą Górą. Jest to najgłębsza znana obecnie jaskinia na Jurze i jedna z najdłuższych (na 9 miejscu).

Jaskinia ma pionowe rozwinięcie, a wejście wymaga użycia specjalistycznego sprzętu i doświadczenia we wspinaczce jaskiniowej (wolny zjazd 28 metrów). Z tego też powodu możliwa do zwiedzania jedynie przez bardzo doświadczone zespoły speleologów.

Otwór jaskini jest otoczony płotem z pni drzew i znajduje się na północnym stoku zachodniego krańca Sokolej Góry, w niewielkiej skalnej wnęce. 

Zaraz za pionowym otworem jaskini znajduje się krótki kominek przechodzący w potężną Komorę Wejściową. Jest to jedna z największych komór krasowych na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Posiada wymiary 36x20 m i wysokość 33 m. Wejście do jaskini wymaga od samego początku użycia lin. Swobodny zjazd z otworu wejściowego na pochyłe w tym miejscu dno Komory Wejściowej wynosi 28 m. Dno pokryte jest tu polewa naciekową. Dalej komora przechodzi w Sale: Pochyłą, Nacieków Kalcytowych, Nacieków Piaszczystych i największą z nich Zawaliskową. Dno tej ostatniej zalegają okazałe bloki skalne, które giną od strony zach. w piaszczystych stożkach napływowych. Z poziomu -41 m w dół biegnie stromy korytarz opadający do najniższego punktu jaskini.

Z uwagi na zniszczenie nacieków jedynie w pierwszej komorze można przypuszczać, że szpatowcy spenetrowali tylko ten fragment jaskini. Dzięki temu w J. Studnisko ocalały m.in. niezwykle rzadkie kuliste nacieki piaszczyste o średnicy kilku centymetrów (nie spotykane gdzie indziej na Jurze!) pokrywające ściany i strop Sali Nacieków Piaszczystych. 

Z uwagi na specyficzny mikroklimat jaskinię zamieszkuje troglobit - unikatowy chrząszcz występujący tylko w dwóch jaskiniach. tej i J. Pod Sokolą Górą.

Jaskinia znana jest od dawna - znali ja już szpaciarze. Pierwszą osoba w Studnisku był szpatowiec Dyński, mieszkaniec Olsztyna opuszczony na dno przy użyciu kołowrotu w 1907 r. Ze Studniska eksploatowano szpat w dużych ilościach, ale na szczęście tylko w Komorze Wejściowej. Na poziomie 10-15 m ponad dnem tej Komory zachowały się do dziś płytkie wyrobiska z fragmentami obudowy górniczej. Pierwsza wzmianka pisana o jaskini pochodzi dopiero w artykule "Projekt rezerwatu Sokole Góry" z 1948 napisanym wg sprawozdania K. Kowalskiego. Więcej o tej jaskini napisano w "Jaskiniach Polskich" tom I. Obszerny opis z planem i omówieniem genezy nacieków piaszczystych pochodzi z 1958 r. Dopiero w 14 kwietnia 1985 r. grupa grotołazów: H. Dłubis, P. Krzyształowicz, J. Sondej i M. Mazur, pod kierownictwem M. Miklas odkryła dalsze partie jaskini uzyskując poziom -68,3 m. W ostatnich latach korytarz ten został wyeksplorowany do głębokości 75,5 m. 

Wg niepotwierdzonych opowieści, rzekomo udało się zejść na poziom -85 m, a pod koniec lat 80. XX w. mowa była o połączeniu J. Studnisko z J. Pod Sokolą Górą.

Obecnie jaskinia pod wprawnym okiem szkoleniowców jest ulubionym miejscem ćwiczeń grotołazów. W 1991 r. w czasie 8h i 42 min. dokonano w niej 23 krotnego przejścia całej deniwelacji co łącznie dało pokonanie całej deniwelacji najgłębszej jaskini świata. W l. 1993 i 1995 dokonano klasycznego wyjścia wspinaczkowego z górną i dolną asekuracją (VI.2).

Długość:      337 m
Głębokość: 77,5 m

powiększ
Otwór J. Studnisko [widoczne klamry do opuszczania się w dół], fot. D. Orman

powiększ
Plan J. Studnisko, rys. Epimenides

Zobacz także

rez. Sokole Góry
Olsztyn
IT-JURA.PL - serwis jurajski
Początek strony Copyright © 2000-2011 Dariusz Orman | Autor | Kontakt Początek strony