PRZYWÓZ

W okresie wpływów rzymskich II-IV w., u stóp stromej krawędzi Doliny Warty w Przywozie na niższym jej tarasie istniała dość ludna osada rzemieślnicza kultury przeworskiej. 

Ludność osady zamieszkiwała w kilkudziesięciu ziemiankach i chatach - półziemiankach budowanych w kilku rzędach. Odkryto tu również wiele jam gospodarskich. 

Mieszkańcy osady zajmowali się głównie wytopem żelaza z miejscowej rudy darniowej i kopalnej. Dokonywali tego w dymarkach, których liczne ślady znaleziono podczas prowadzenia badań archeologicznych. Część żelaza wymieniano z okolicznymi osadami na inne towary. 

Oprócz wyrobu metalowych przedmiotów ludność zajmowała się wytwarzaniem ceramiki, tkactwem, łowieniem ryb i hodowlą zwierząt gospodarskich. 

O tym, że istniały tu również ożywione kontakty handlowe z prowincjami rzymskimi świadczy znaleziony na terenie osady unikalny w Polsce żelazny cyrkiel, kłódka o skomplikowanym mechanizmie, srebrny denar Faustyny Starszej, żony cesarza Antoniego Piusa i inne znaleziska. 

Osada ta prawdopodobnie stanowiła siedzibę jakiegoś ponadplemiennego władcy, ponieważ mieszkali w niej konni wojownicy (odkryto tu ostrogę i grot oszczepu). 

Z początku istnienia osady (II w.) pochodzą dwa kurhany usypane na sąsiedniej wierzchowinie (kurhany książęce w Toporowie). Znaleziska z kurhanów i osady są obecnie eksponowane w Muzeum Archeologicznym i Etnograficznym w Łodzi.

Zobacz także