GÓRA GRODZISKO w Jaworznie

Grodzisko pierścieniowate typu wyżynnego umiejscowione na szczycie góry Grodzisko (351 m n.p.m.) w dzielnicy Bory. Jest to pozostałość osady ludności zaliczanej do kultury łużyckiej zaliczana do tzw. podkrakowskiego skupiska osadniczego.

Na grodzisko składa się podwójny wał umocniony kamieniem otaczający płaski kolisty obszar mieszkalno-gospodarczy o średnicy ok. 100 metrów. Wały założono w odległości o około 10 m od siebie. Wał zewnętrzny ma przebieg pierścieniowaty, z tym, że po stronie południowo-zachodniej jego zarysy przechodzą w ostro zarysowaną krawędź wypłaszczenia wierzchołkowego. Znacznie niższy i słabo widoczny wał zewnętrzny ma przebieg podkowiasty. Przecina on łagodne stoki wzniesienia po stronie wschodniej i północne, kończąc się przy stromych stokach po stronie zachodniej i południowej. Wysokość wału wewnętrznego, miejscami silnie zdewastowanego, dochodzi do około 1,5 m. Wysokość wału zewnętrznego nie przekracza kilkudziesięciu centymetrów. 
Wały zbudowane są z kamieni. Pierwotnie miały one zapewne konstrukcję kamienno-drewnianą. Drewniane elementy konstrukcyjne wałów, jak można przypuszczać, zostały zniszczone przez pożar, na co wskazuje obecność dużej ilości przepalonych kamieni 
w obrębie obwałowań.

Jako umocnienia wykorzystano również naturalna obronność terenu, który blisko na połowie obwodu umocnień po stronie południowej i zachodniej opada stromo kilkadziesiąt metrów w dół utrudniając dostęp do osady.

Wzgórze Grodzisko wznosi się w odległości około 800 m na wschód od drogi z Katowic do Krakowa (przy drodze tej zatrzymują się autobusy PKS z Krakowa i Będzina, autobusy komunikacji miejskiej i międzymiastowej oraz minibusy przewoźników prywatnych). Przez szczyt wzgórza prowadzą dwa znakowane szlaki turystyczne: niebieski i czerwony.

Opracował Z. Bereszyński

Zobacz także