Zimny Dół

Rezerwat przyrody nieożywionej częściowy utworzony został w miejscowości Czułów-Skały w gminie Liszki Zarządzeniem Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 8 lipca 1991 r. (M.P. Nr 25 poz.172). 

Powierzchnia rezerwatu wynosi zaledwie 2,22 ha co plasuje go w gronie najmniejszych na Jurze. Obejmuje część wschodniego zbocza wąwozu odchodzącego od doliny Sanki.

Ochronie podlegają charakterystyczne formy skalne związane z procesami zboczowymi i krasowymi (skalne grzyby, bloki, korytarze) oraz wyjątkowo dorodne okazy kwitnącego i owocującego bluszczu Hedera helix.

Jedną z niewątpliwych atrakcji jest poprowadzona ścieżka dydaktyczna (znaki czarne), która kluczy między olbrzymimi blokami skalnymi rozsianymi gęsto po lesie. Turysta ma wrażenie bliskiego kontaktu ze skałami w mrocznym skalnym labiryncie. W czasie wędrówki obserwować można licznie występujące tu izolowane lub częściowo izolowane skały, oddzielone od siebie dziedzińcami i przesmykami (szczelinami ciosowymi). Cechy przesmyków dowodzą, że rozwój tych form jest przede wszystkim związany z procesami ruchów masowych (przemieszczaniem się mas w dół stoku pod wpływem siły ciężkości). Drugą charakterystyczną cechą skał rezerwatu jest obecność okapów skalnych , rozwiniętych u podnóża skał. Bardziej rozległe nisze pod okapami tworzą schroniska podskalne. Okapy są formami krasowymi (powstały w wyniku rozpuszczania skał przez wodę). Znajduje się tutaj również kilka niewielkich jaskiń. pomiędzy odsłonięciami wapieni jurajskich zbocze pokrywa less lub osypiska, złożone z okruchów wapiennych zmieszanych zwykle z lessem.

Innym wielce interesującym zjawiskiem chronionym w tym rezerwacie jest wywierzysko potoku płynącego przez Zimny Dół - Źródło w Zimnym Dole, który bierze początek w jaskini, choć bardziej schronisku skalnym. Jest to jedyny znany przykład występowania na Jurze wywierzyska w jaskini.

Na terenie rezerwatu stwierdzono występowanie 230 gatunków roślin naczyniowych, w tym 10 gatunków podlegających ścisłej ochronie i 11 gatunków podlegających ochronie częściowej. Flora roślin naczyniowych ma charakter naturalny, dominują rośliny żyznych lasów liściastych. Lasy rezerwatu były w przeszłości intensywnie użytkowane, co wpłynęło na zmianę ich składu gatunkowego, budowę piętrową i obniżenie wieku drzew. W rezerwacie uwagę zwracają bardzo okazałe bluszcze zwyczajne objęte ochroną częściową, pnące się po skałach i drzewach.  

Obecnie dojście do rezerwatu od drogi Czułów-Baczyn prowadzi asfaltową dróżką przechodzącą w dalszej części w drogę polną. Na całym odcinku prowadzi pieszy czerwony szlak Tenczyński.

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł